Bouwhistorisch Onderzoek
Bij het maken van plannen voor bouwen, restaureren of andere ruimtelijke veranderingen wordt bij uitgebreide plannen een onderzoek gevraagd naar cultuurhistorische waarden, een zogenaamd bouwhistorisch onderzoek.
Wat is cultuurhistorie?
Cultuurhistorie is het erfgoed dat belangrijk is voor de ruimte om ons heen. Het gaat om tastbare dingen zoals gebouwen, tuinen, parken, stadsindelingen en landschappen. Deze willen we bewaren en doorgeven aan toekomstige generaties. Cultuurhistorische waarden zijn niet alleen bouwhistorische, maar ook archeologische, architectuurhistorische, stedenbouwkundige, tuinhistorische en geografische waarde van objecten en gebieden.
Waarom bouwhistorisch onderzoek?
De uitkomsten van een bouwhistorisch onderzoek helpen om een goed plan te maken. Als een plan beoordeeld wordt, moet er duidelijk zijn wat belangrijk is en waarom. Zo is goed advies mogelijk. Daarom is bij grotere verbouwingsplannen een beschrijving van de cultuurhistorische kenmerken en hun waarde nodig.
Soorten onderzoek
Het onderzoek hangt af van het soort plan. Voor een groot gebied is een uitgebreider onderzoek nodig dan voor een kleine verbouwing. Er zijn drie soorten onderzoeken:
- Bouwhistorische verkenning: Dit is een kort en globaal onderzoek naar de ouderdom en waarde van een gebouw of een deel daarvan, zoals het dak of de winkelgevel. Er is één kort bezoek om de indeling, de gevels en de zichtbare onderdelen te bekijken en in grote lijnen te dateren.
- Bouwhistorische opname: Dit onderzoek geeft een duidelijk beeld van de bouwgeschiedenis en de waarde van een gebouw. Het gebouw wordt bekeken, gefotografeerd en er wordt wat archiefonderzoek gedaan, bijvoorbeeld naar oude tekeningen en foto’s. Op basis daarvan wordt de waarde van het gebouw bepaald. Dit onderzoek wordt vaak gebruikt bij verbouwingen en restauraties.
- Bouwhistorische ontleding: Dit is een uitgebreid en gedetailleerd onderzoek naar de bouw en ontwikkeling van een gebouw.
De Commissie Omgevingskwaliteit van Oudewater bepaalt welk onderzoek nodig is. Meestal wordt een bouwhistorische opname gevraagd met een kaart met waarderingen, zodat duidelijk is welke gebouwdelen hoge monumentale waarden bevatten.
Meer informatie over bouwhistorie en bouwhistorisch onderzoek is te vinden op de websites van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Stichting Bouwhistorie Nederland en de Bond van Bouwhistorici.
